Waterschaarste door droogte: benodigd juridisch instrumentarium voor 2030
In 2018, 2019 en 2020 hebben we de eerste periodes van waterschaarste gezien in Nederland. Dit ging gepaard met nodige schade, hinder en ongemakken door watertekorten in verschillende sterk van (zoet)water afhankelijke sectoren, zoals de landbouw, de scheepvaart, de industrie, de drinkwatervoorziening en de natuur.
De beheersing van waterschaarste zal de komende jaren een steeds grotere maatschappelijke uitdaging gaan vormen. Zo is de verwachting dat in 2050 de Nederlandse drinkwatervoorraad onder druk zal staan en veel land niet langer bruikbaar zal zijn voor voedselproductie, onder meer door verzilting (zie hierover ook deze Stibbe blog).
Juridisch instrumentarium voor de toekomst
Daarom bespreken Herman Kasper Gilissen (universitair hoofddocent Universiteit Utrecht) en Annalies Outhuijse in een bijdrage in een bundel van de Vereniging voor Milieurecht de vraag in hoeverre het huidige juridische en beleidsinstrumentarium ter beheersing van waterschaarsterisico’s toereikend is voor de toekomst.
De hoofdconclusies zijn:
- De traditionele vraaggestuurde en faciliterende houding van de overheid kan op de middellange termijn (2030) nog uitkomst bieden. Dit is anders voor de lange termijn: 2050.
- Om hieraan tegemoet te komen moet op korte termijn meer aandacht komen voor eigen verantwoordelijkheden en zelfvoorzienendheid, zowel bij bedrijven als bij particulieren.
- Bovendien dienen ook aanbodgestuurde strategieën die strekken tot de verkleining en verandering van de (regionale) waterbehoefte een grondslag te (gaan) vormen voor toekomstig verdelingsbeleid van water.
- In deze bijdrage worden daar diverse mogelijkheden voor besproken in twee specifieke sectoren: de agrarische sector en het particuliere drinkwatergebruik. Daarbij kan worden gedacht aan de volgende voorbeelden van mogelijkheden: ondergrondse waterberging van regenwater in natte periodes, hergebruik van industrieel afvalwater in de agrarische sector zoals wordt gestimuleerd door de recent voorgestelde Europese Verordening (zie ook deze blog), zilte teelt op basis waarvan geen zoet water benodigd is om groente en fruit te telen en hergebruik van hemelwater door particulieren.
De volledige publicatie vindt u hier.
Deze bijdrage is onderdeel van de recent gepubliceerde bundel van de VMR: Ch.W. Backes, E.H.P. Brans, H.K. Gilissen (red.),’2030: Het juridische instrumentarium voor mitigatie van klimaatverandering, energietransitie en adaptatie in Nederland’, VMR 2020-1, Boom Juridisch 2020. Zie deze link.
