In dit blogbericht staan wij stil bij enkele recente ontwikkelingen rondom overheidsinformatie en de openbaarheid daarvan. Achtereenvolgens behandelen wij (I) het wetsvoorstel “Open overheid” en (II) het wetsvoorstel van Plasterk over het afschaffen van de dwangsomregeling in de Wob en het tijdelijke uitstel daarvan.
(I) Wetsvoorstel “Open overheid”
Freedom of information is een belangrijk onderdeel van elke moderne democratie. De huidige Wob doet op dit moment onvoldoende recht aan het beginsel van openbaarheid. Zo wordt bijvoorbeeld te weinig informatie uit eigen beweging openbaar gemaakt en kan op basis van de Wob-uitzonderingsgronden te veel informatie buiten de openbaarheid worden gehouden.
Om die reden hebben Tweede Kamerleden Voortman en Schouw het voorstel ingediend van de Wet open overheid, waarmee zij voortbouwen op het eerdere initiatief van kamerlid Peters. Het doel van deze wet is de bevordering van de transparantie van (semi-) overheden.
De middelen waarmee het voorstel dit doel tracht te bereiken zijn onder meer (i) de versterking van actieve openbaarmaking; (ii) de verbreding van de reikwijdte van de Wob voor wat betreft de instellingen die daaronder vallen; (iii) de aanscherping van de weigeringsgronden; en (iv) het in- en aanstellen van een Informatiecommissaris die klachten behandelt, de uitvoering van de wet monitort en gevraagd en ongevraagd advies kan geven.
In de politiek, de media en de juridische literatuur is veel gesproken en geschreven over de misbruik van de Wob door grote aantallen verzoeken in te dienen in de hoop dat niet tijdig wordt gereageerd en dwangsommen worden verbeurd. Hierover hebben Tom Barkhuysen (zie hier) en Jan van Oosten (zie hier) reeds blogberichten geschreven. In het wetsvoorstel Wet open overheid komt dit onderwerp ook aan bod. Een van de onderdelen van het voorstel is dat de dwangsomregeling uit de Awb niet meer van toepassing is op verzoeken die worden gedaan op grond van de Wet open overheid.
Dit wetsvoorstel wordt na het zomerreces in week 37 verder behandeld.
(II) De dwangsomregeling in de Wob – van uitstel naar afstel?
Op 9 december 2014 heeft – ook – minister Plasterk een wetsvoorstel ingediend met als doel het beperken van misbruik van de Wob-procedure. Hoofdpunt van dit voorstel is het niet langer van toepassing verklaren van de dwangsomregeling uit de Awb op Wob-procedures.
Omdat het wetsvoorstel “Open overheid” onder meer ook voorziet in het schrappen van de dwangsomregeling voor Wob-verzoeken, achtte de Tweede Kamer het opportuun eerst het wetsvoorstel “Open overheid” te behandelen (Handelingen TK deel 1 en Handelingen TK deel 2).
Momenteel ziet het er naar uit dat het wetsvoorstel van Plasterk ook na het zomerreces in week 37 wordt behandeld.
Het bericht ‘Actuele ontwikkelingen in het openbaarheidsrecht‘ is een bericht van Stibbeblog.nl.
 Tom Barkhuysen Alle posts van Tom Barkhuysen |
 Pieter Swagemakers Alle posts van Pieter Swagemakers |
